گردشگری ویژگی های بسیاری دارد که آن را به عنوان عاملی برای توسعه روستایی بسیار مفید می کند. گردشگری می تواند به ایجاد شغل، رفع فقر، کمک به برابری جنسیتی، حفاظت و همچنین حمایت از طبیعت و فرهنگ کمک کند. نقش و پتانسیل در سهم گردشگری در استراتژی های توسعه ملی و توسعه جهانی در سراسر جهان به رسمیت شناخته می شوند. گردشگری به عنوان یک واقعیت اساسی برای موفقیت در ایجاد تأثیر مثبت، توسعه و مدیریت معرفی می شود. ژنوتوریسم , به معنای استفاده کردن از معادن قدیمی و سایت های زمین شناسی به منظور جذب توریست است که استفاده از آنها بهترین فرصت برای جذب توریست میباشد.
توسعه پایدار یکی از عوامل اصلی انگیزه توسعه ژئوتوریسم است. ژئوتوریسم نه تنها یک بخش جدید در بازار است، بلکه به عنوان یک تأثیر هنجاری که به حفاظت از زمین کمک می کند نیز اعمال می شود. توسعه پایدار ژئوتوریسم می تواند با ارائه منبعی جایگزین برای زندگی افراد محلی، توسعه جامعه را حفظ کند جامعه ای که علاوه بر این، پایدار نیز است و همچنین تمایل به حفظ پدیده های طبیعی (زمین شناسی) دارد. حمایت از رفاه جوامع محلی؛ تقاضای اقدام مسئولانه از سوی گردشگران و صنعت گردشگری؛ اعتلای شرکت های توریستی در مقیاس کوچک و متوسط؛ مصرف کمترین منابع طبیعی ممکن، بر مشارکت محلی تأکید دارد، دارایی و فرصت های تجاری، به ویژه برای مردم روستایی؛ و بالاتر از همه شامل تجارب آموزشی است.
زاهدی خاطرنشان کرد: ژئوتوریسم با افزایش اشتغال و منابع درآمدی از طریق گردشگری سعی در حفاظت از طبیعت دارد تا توسعه پایدار فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی را انجام دهد. هدف اصلی از ایجاد ژئوپارک و شناسایی مکان های ژئوتوریستی، مزیت اقتصادی و همچنین آموزش جامعه است. در مورد فرآیندهای زمین شناسی و ژئومورفولوژیکی، دلالت بر ارزش و اصالت زمین و خواستار مشارکت عمومی برای حفاظت از میراث زمین شناسی ما است. به این ترتیب، و همانطور که دربیگی اشاره کرد، ژئوپارک ها مکان های مناسبی برای یادگیری و تحقیق درباره مبانی زمین شناسی و موضوعات و عناصر زیست محیطی گسترده برای توسعه پایدار هستند. از این رو، شناخت و حفاظت از پارک های دارای اجزای طبیعی و میراثی از اهمیت قابل توجهی به نظر می رسد. ژئوتوریسم روستایی یکی از شاخه های ژئوتوریسم است که زیر چتر گردشگری روستایی در حال رشد است. با توجه به این در گردشگری روستایی در مناطق روستایی باید از چشم انداز، طبیعت و فرهنگ محلی حفاظت کرد و بنگاه های کوچک مقیاس ایجاد کرد. بنابراین، ژئوتوریسم روستایی در نواحی روستایی صورت می‌گیرد که شامل مناظر زمین‌شناسی و ژئومورفولوژیکی منحصربه‌فرد است که می‌تواند به توسعه کسب‌وکارهای محلی و ایجاد درآمد جایگزین برای مردم محلی کمک کند. به طور خلاصه، ژئوتوریسم با مفهوم توسعه پایدار مرتبط است. بر این اساس، مناطق یا ویژگی های با زمین شناسی خاستگاهی که بر اساس زیبایی شناختی، تاریخی، فرهنگی، آموزشی، صنعتی، خرافاتی یا کنجکاوی خود جذابیت گردشگری دارد. کمان های با ارزش، مانند معادن نیازمند مدیریت گردشگری پایدار است.
میراث فرهنگی و طبیعی غنی و متنوع می‌تواند توسعه ژئوتوریسم را در ایران تسهیل کند. این ژئوتوریسم اولین بار در ایران توسط نبوی (1379) معرفی شد. امیر کاظمی(2009) اولین کتاب با تمرکز بر پتانسیل ژئوتوریسم در ایران را منتشر کرد که در آن به معروف ترین ویژگی های زمین شناسی اشاره می کند. تاکنون ژئوتوریسم تنها در چند نقطه در ایران توسعه یافته است. ژئوپارک جزیره قشم به عنوان تنها ژئوپارک ایران تاکنون وارد فهرست شبکه جهانی ژئوپارک ها (GGN) (ژئوپارک جهانی قشم، 2012) شده است. علاوه بر ژیوتوریسم های منحصر بفرد در ایران میتوان به معادن متنوع مس, طلا , سرب و روی و آهن نیز اشاره کرد که منطقه بافق ساغند در ایران مهمترین منطقه از نظر استخراج آهن است. لذا متاسفانه فعالیت های اخیرصنعت معدن، بیشتر آثار معادن آهن باستانی ایران را از بین برده اند.
پروژه «معدن و متالورژی باستانی در فلات مرکزی غرب ایران» که در سال 2000 توسط مؤسسه باستان شناسی آلمان، Berguniversität Freiberg (آکادمی معدن فرایبرگ) و موزه آلمانی برگبائو بوخوم (DBM) با همکاری آژانس‌های ایرانی راه اندازی شد. نشانه‌ای از آغازی واقعاً جدید بود. نتایج این پروژه نشانه هایی از فعالیت معدنی در اواخر فاز سیلک III در معدن آریسمان کاشان را نشان می دهد. این یافته باستان‌شناسی نشان می‌دهد در این مکان سفال‌هایی در تعدادی کوره در خانه‌های متروکه و همچنین مس تولید شده است و زباله‌های ضایعاتی حاکی از وجود آن وجود دارد. اگرچه فعالیت‌های معادن مدرن بسیاری از آثار معدن‌کاری باستانی را از بین برده است، اما بقایای باقی مانده وجود فعالیت معدنی حداقل از دوران ساسانی یعنی 224 تا 651 را اثبات می‌کند.
در حال حاضر به نظر می رسد صنعت معدن ایران در زمینه سرمایه گذاری در اکتشاف معدن، توسعه معادن فعال و افتتاح معادن جدید، دوره رونق خود را پشت سر می گذارد. یکی از اهداف برنامه‌های دولت فعلی ایران، بهبود صنعت معدن کشور با دور زدن تحریم‌های اقتصادی و تقاضای شرکت‌های صنعتی، کارخانه‌ها و دانشگاه‌ها برای همکاری در توسعه تجهیزات و زیرساخت‌های جدید است. ما با وجود این راهکارها، توسعه گردشگری در معادن ایران همچنان با مشکلاتی از جمله عدم جذابیت نسبی، تخریب محیط زیست مرتبط با اکثر سایت‌های معدنی و کمبود زیرساخت‌های گردشگری مواجه است. اثرات زیست محیطی صنعت معدن شامل زباله هایی است که مناطق اطراف را آلوده می کند. از جمله آب های زیرزمینی، سطحی و خاک. این نوع آلودگی پیامدهای منفی بالقوه ای برای آینده دارد و به همین دلیل کار احیای محیط زیست برای ایجاد تصویری جذاب از سایت به عنوان یک مقصد گردشگری حیاتی است. بنابراین معدن به سیستمی از قواعد یا قوانین منطقی برای کنترل احیای محیط زیست نیاز دارد.
در ایران با توجه به وجود تعداد قابل توجهی از معادن (قدیمی و فعلی) به عنوان یکی از جنبه های پدیده های زمین شناسی و با توجه به ظرفیت های طبیعی، تاریخی، فرهنگی و علمی توسعه گردشگری ایران، ژئوتوریسم مهم ترین نوع گردشگری است. سایت های قدیمی معدن احتمالا احیا می شوند و در نتیجه به تدریج به ژئوسایت تبدیل می شوند. افزایش ژئوسایت‌های محلی بر اهمیت وضع قوانین توسعه و تبدیل ژئوسایت‌ها به ژئوپارک‌ها به منظور محافظت از آنها در برابر آسیب‌ها و حفاظت از پدیده‌های طبیعی، تاریخی و زیست‌محیطی در داخل و اطراف ژئوسایت‌ها تاکید می‌کند. این ژئوسایت‌های محلی با ایجاد فرصت‌های شغلی جدید برای ارتباطات محلی به حل برخی مشکلات کمک می‌کند. برخی فرصت‌های شغلی جدید شکل‌گرفته مانند فعالیت‌های ژئوتوریسم در فضای باز، تورهای جغرافیایی، ژئورستوران‌ها، مهمان‌خانه‌های خانوادگی ساخته شده از سنگ یا مستقر در صخره‌ها، راهنماهای جغرافیایی، ژئوموزه‌ها، مراکز ژئوسلامتی می‌توانند به کاهش نسبت بیکاری و مهاجرت کمک کنند. از مناطق روستایی گرفته تا شهرهای بزرگ. با انتقال علوم زمین منطقه ای از سطح حرفه ای به محلی، دانش را بهبود می بخشد و ارزش های میراث جغرافیایی را بیدار می کند.
آخرین دیدگاه‌ها